„Wiara w równość nie tylko chroni naszą cywilizację, ale też czyni nas ludźmi”
L. Kołakowski
Uznanie równości za naczelną wartość jest fundamentem, na którym opiera się dzisiejsza demokracja. „Wolność, równość, braterstwo” – hasło rewolucji francuskiej – stało się podstawą etycznego systemu stojącego u podstaw prawnych współczesnej Europy. Równość wszystkich obywateli wobec prawa stanowi dziś podstawowe założenie prawodawstwa. Równość jest także naczelną wartością Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka. Jest tak nie bez powodu. To właśnie z powodu uznania równości za ważną wartość życie społeczne cechuje się fundamentalną przewidywalnością. Równość jest podstawą społecznego zaufania. Poszanowanie wartości równości jest warunkiem koniecznym, by istniała sprawiedliwość społeczna. Wiara w równość – jak pisze Leszek Kołakowski – czyni nas ludźmi a naszą kulturę prawdziwie humanistyczną. Równość oznacza, że każdemu człowiekowi, bez względu na płeć, pochodzenie, rasę, wyznanie religijne czy poglądy polityczne przysługują te same, przyrodzone prawa, w tym prawo do życia, zdrowia, sprawiedliwej pracy i płacy czy wyznawania własnej religii. W globalnym sensie zasada równości znaczy uznanie prawa całych społeczności – państw czy plemion – do życia i rozwoju zgodnie z ich potrzebami. W pojęciu równości zawiera się także szacunek dla godności nie tylko ludzi, ale też zwierząt, roślin czy całych ekosystemów. Działanie zgodnie z wartością równości może być miarą naszej dojrzałości moralnej i humanitaryzmu.
Zagrożenie:
Trudno nam wyobrazić sobie świat, w którym ta fundamentalna zasada zostałaby naruszona. Jej złamanie kojarzy się nam jak najgorzej – z ksenofobią, rasizmem czy szowinizmem. W skrajnych postaciach zanegowanie wartości równości prowadziło do czystek etnicznych i wojen. Odrzucenie równości zawsze prowadzi do przemocy i odwrotnie – przemoc zawsze znosi równość.
Już dziś brak równości w wymiarze globalnym. Wraz z nasilaniem się zmian klimatycznych trend ten będzie się pogłębiał. Kraje Globalnego Południa – głównie Afryki i zachodniej Azji – już teraz najbardziej cierpią z powodu zmian klimatycznych. Szacuje się, że 99% śmiertelnych ofiar zjawisk będących skutkami zmian klimatycznych dotyczy właśnie mieszkańców Globalnego Południa. Dzieje się tak, gdyż w tych rejonach głównym źródłem pożywienia jest drobne rolnictwo i rybołówstwo a te w dużej mierze zależą do zmian pogody, które wskutek zmian klimatycznych stają się nieprzewidywalne. Rybołówstwo z kolei zależy od zasobów łowisk, które kurczą się dramatycznie w związku z zakwaszaniem oceanów na skutek ocieplania się klimatu. Tylko w 2009 roku skutki zmian klimatu były powodem niedożywienia 45 mln ludzi! Przewiduje się, że ta liczba może się podwoić do 2030 roku. Spadek plonów roślin będących podstawowym źródłem pokarmu – ryżu i kukurydzy – wyniesie od 15-30%, jeśli globalna temperatura wzrośnie o 3ºC.
Co możesz zrobić?
Jeśli bliskie jest Ci przekonanie, że od naszej wiary w równość zależy to, na ile jesteśmy ludzcy – wspieraj równość już dziś. Najlepiej zrobisz to unikając produktów sprowadzanych z daleka, zwłaszcza z krajów Globalnego Południa. Produkcja żywności i inne produktów w Afryce, Azji zachodniej czy Chinach wiąże się często z łamaniem praw pracowników zatrudnianych przy ich wytwarzaniu. Ponadto transport z daleka znacząco zwiększa emisję CO2 i innych gazów cieplarnianych. Wybieraj żywność i inne produkty krajowe, najlepiej pochodzące z miejsca najbliższego Twojemu miejscu zamieszkania. Jeśli decydujesz się kupować np. kawę czy herbatę – kupuj produkty Fair Trade. Masz wówczas gwarancję, że przy ich produkcji szanowane są prawa pracownicze, lokalne ekosystemy i prawa całych społeczności lokalnych do życia zgodnie z ich potrzebami.