Przebywanie w lesie i oddawanie się rozmaitej aktywności, jak wędrowanie, biwakowanie i spacerowanie, jest jedną z najbardziej atrakcyjnych form spędzania wolnego czasu. Podczas pobytu w lesie, jak przekonują wyniki badań, organizm człowieka odpoczywa, regeneruje siły, odpręża się po stresujących doświadczeniach. Można też doświadczyć zachwytu oraz innych pozytywnych emocji, a nawet szybciej wyzdrowieć po przebytej chorobie czy operacji. Ludzie w większości lubią spędzać czas w lesie, ponieważ to właśnie w takim środowisku nasi dalecy przodkowie zakładali swoje pierwsze siedziby. Las był naszym domem i wszyscy współcześnie żyjący ludzie są potomkami tych, dla których las był ważny, zaspokajając wszystkie potrzeby życiowe.

Zagrożenia:

W związku ze zmianami klimatycznymi przesuwa się granica występowania chorób tropikalnych. Dotyczy to m.in. ciepłolubnych komarów przenoszących zarodźce malarii, chorobę denga czy gorączkę Zachodniego Nilu. Gatunki tych owadów odpowiedzialne za przenoszenie czynników chorobowych spotykane dzisiaj tylko w tropikalnych lasach Afryki, Azji i Ameryki Południowej mogą w przyszłości dotrzeć dalej na północ, np. do Europy oraz w wysokie góry. Jeśli w naszych szerokościach geograficznych zrobi się cieplej i bardziej wilgotno,

istnieje ryzyko, że w poszukiwaniu lepszych warunków do życia przywędrują tu też nieznane nam dziś gatunki komarów. Z nimi zaś nie tylko malaria, denga, ale też inne mało znane choroby tropikalne tj: jak żółta febra, zapalenie mózgu St. Louis czy Chikungunya. W takim przypadku przebywanie w lesie, które dzisiaj w naszych szerokościach geograficznych jest bezpieczne i przyjemne, będzie nieść z sobą ryzyko poważnych chorób.

Co możesz zrobić?

Jeśli lubisz przebywać w lesie, to możesz zrobić całkiem sporo, by go ratować i tym samym przyczyniać się do przeciwdziałania zmianom klimatycznym oraz towarzyszącym im zagrożeniom zdrowotnym. Wylesianie jest jednym z najważniejszych czynników sprzyjających ocieplaniu się klimatu. Drzewa pochłaniają dwutlenek węgla w procesie wzrostu i zamieniają go na swoje tkanki. Im więcej drzew, tym mniej węgla w atmosferze. Dlatego warto chronić drzewa, np. poprzez oszczędzanie papieru. Ogranicz drukowanie i kserowanie. Jeśli drukujesz dokumenty, wybierz opcję dwustronnego drukowania. Zrezygnuj z produktów zawierających olej palmowy. Plantacje palmy przyczyniają się do dramatycznego wylesiania obszarów tropikalnych. Możesz też przyłączyć się do organizacji, której celem jest ochrona lasów i działać na rzecz ich zachowania.

„Wiara w równość nie tylko chroni naszą cywilizację, ale też czyni nas ludźmi”

L. Kołakowski

Uznanie równości za naczelną wartość jest fundamentem, na którym opiera się dzisiejsza demokracja. „Wolność, równość, braterstwo” – hasło rewolucji francuskiej – stało się podstawą etycznego systemu stojącego u podstaw prawnych współczesnej Europy. Równość wszystkich obywateli wobec prawa stanowi dziś podstawowe założenie prawodawstwa. Równość jest także naczelną wartością Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka. Jest tak nie bez powodu. To właśnie z powodu uznania równości za ważną wartość życie społeczne cechuje się fundamentalną przewidywalnością. Równość jest podstawą społecznego zaufania. Poszanowanie wartości równości jest warunkiem koniecznym, by istniała sprawiedliwość społeczna. Wiara w równość – jak pisze Leszek Kołakowski – czyni nas ludźmi a naszą kulturę prawdziwie humanistyczną. Równość oznacza, że każdemu człowiekowi, bez względu na płeć, pochodzenie, rasę, wyznanie religijne czy poglądy polityczne przysługują te same, przyrodzone prawa, w tym prawo do życia, zdrowia, sprawiedliwej pracy i płacy czy wyznawania własnej religii. W globalnym sensie zasada równości znaczy uznanie prawa całych społeczności – państw czy plemion – do życia i rozwoju zgodnie z ich potrzebami. W pojęciu równości zawiera się także szacunek dla godności nie tylko ludzi, ale też zwierząt, roślin czy całych ekosystemów. Działanie zgodnie z wartością równości może być miarą naszej dojrzałości moralnej i humanitaryzmu.

Zagrożenie:

Trudno nam wyobrazić sobie świat, w którym ta fundamentalna zasada zostałaby naruszona. Jej złamanie kojarzy się nam jak najgorzej – z ksenofobią, rasizmem czy szowinizmem. W skrajnych postaciach zanegowanie wartości równości prowadziło do czystek etnicznych i wojen. Odrzucenie równości zawsze prowadzi do przemocy i odwrotnie – przemoc zawsze znosi równość.

Już dziś brak równości w wymiarze globalnym. Wraz z nasilaniem się zmian klimatycznych trend ten będzie się pogłębiał. Kraje Globalnego Południa – głównie Afryki i zachodniej Azji – już teraz najbardziej cierpią z powodu zmian klimatycznych. Szacuje się, że 99% śmiertelnych ofiar zjawisk będących skutkami zmian klimatycznych dotyczy właśnie mieszkańców Globalnego Południa. Dzieje się tak, gdyż w tych rejonach głównym źródłem pożywienia jest drobne rolnictwo i rybołówstwo a te w dużej mierze zależą do zmian pogody, które wskutek zmian klimatycznych stają się nieprzewidywalne. Rybołówstwo z kolei zależy od zasobów łowisk, które kurczą się dramatycznie w związku z zakwaszaniem oceanów na skutek ocieplania się klimatu. Tylko w 2009 roku skutki zmian klimatu były powodem niedożywienia 45 mln ludzi! Przewiduje się, że ta liczba może się podwoić do 2030 roku. Spadek plonów roślin będących podstawowym źródłem pokarmu – ryżu i kukurydzy – wyniesie od 15-30%, jeśli globalna temperatura wzrośnie o 3ºC.

Co możesz zrobić?

Jeśli bliskie jest Ci przekonanie, że od naszej wiary w równość zależy to, na ile jesteśmy ludzcy – wspieraj równość już dziś. Najlepiej zrobisz to unikając produktów sprowadzanych z daleka, zwłaszcza z krajów Globalnego Południa. Produkcja żywności i inne produktów w Afryce, Azji zachodniej czy Chinach wiąże się często z łamaniem praw pracowników zatrudnianych przy ich wytwarzaniu. Ponadto transport z daleka znacząco zwiększa emisję CO2 i innych gazów cieplarnianych. Wybieraj żywność i inne produkty krajowe, najlepiej pochodzące z miejsca najbliższego Twojemu miejscu zamieszkania. Jeśli decydujesz się kupować np. kawę czy herbatę – kupuj produkty Fair Trade. Masz wówczas gwarancję, że przy ich produkcji szanowane są prawa pracownicze, lokalne ekosystemy i prawa całych społeczności lokalnych do życia zgodnie z ich potrzebami.