Puszcza Białowieska to unikalny las w skali Europy, a nawet świata. To ostatni na naszym kontynencie las nizinny o cechach pierwotnych, gdzie spontaniczne procesy przyrodnicze kształtują nieprzerwanie od ok. 8 tysięcy lat krajobraz, strukturę lasu oraz relacje między drapieżnikami i ich ofiarami.

To

tutaj żyje najliczniejsza na świecie populacja żubra, a obok niej bytują watahy wilków, rysie, dziewięć gatunków dzięciołów, bociany czarne czy orzełek włochaty. To tutaj można spotkać najokazalsze dęby, świerki, jesiony czy lipy, a pośród nich bardzo rzadkie porosty czy ogromne bogactwo grzybów. Białowieskie lasy charakteryzują się unikalnymi zbiorowiskami roślinnymi, które z jednej strony są właściwe dla łagodnego klimatu (grądy), a z drugiej dla klimatu borealnego (np. świerczyna na torfie). Lasom tym towarzyszy bogactwo owadów, gadów i płazów.

Puszcza Białowieska to wyjątkowe miejsce, gdzie można spojrzeć w prawdziwie dzikie, niezmienione przez człowieka serce przyrody.

Zagrożenia:

Oprócz zagrożeń związanych z bezpośrednią działalnością człowieka (gospodarka leśna, urbanizacja, zanieczyszczenia), Puszcza Białowieska traci swój dotychczasowy charakter w związku ze zmianami klimatycznymi. Zanikają zbiorowiska borealne, a wraz z nimi ubożeje różnorodność biologiczna. Na przestrzeni ostatnich 15 lat (1995-2010) na obszarze Puszczy Białowieskiej nie gnieżdżą się już: bączek, orlik grubodzioby, pustułka, sokół wędrowny, głuszec, puszczyk mszarny, sowa błotna, kraska, dzierlatka. W podobnym tempie (1,7%-4,5%) zanika liczebność najbardziej zagrożonych gatunków ptaków. Maleją też populacje dużych ssaków takich jak np. ryś, wilk i łoś, gdzie np. szacuje się, że populacja rysia w Puszczy spadła o ok. 30-40%. Za tą utratą bioróżnorodności stoją częściowo zmiany klimatu. Razem z ocieplaniem się klimatu mogą zniknąć świerki oraz związane z tym typem siedlisk owady, grzyby i porosty.

Co możesz zrobić?

Każdy Twój krok ma znaczenie. Aby przeciwdziałać zmianom klimatycznym i jednocześnie przyczynić się do zachowania Puszczy Białowieskiej, zamiast lecieć gdzieś daleko na wakacje samolotem wybierz się rowerem na wycieczkę po leśnych duktach Puszczy Białowieskiej. Nocleg w puszczańskiej wsi, na skraju wiekowego lasu oraz poznawanie kulturowych tradycji regionu może być prawdziwą egzotyczną gratką dla wytrawnych podróżników.

Ziemia, to prawdziwa kosmiczna perła. Od ponad 3 mld lat tętni życiem, w którym i my ludzie mamy swój udział. Różnorodność biologiczna planety jest prawdziwym skarbem, który zachwyca nie tylko swym bogactwem, ale też od którego zależy nasze życie. Biosfera świadczy nam wszystkim wiele usług w bezpośredni lub pośredni sposób zaspokajając wszystkie nasze potrzeby.

Przyglądając się Ziemi z kosmosu widzimy, jaka jest piękna. Coraz wyraźniej też uświadamiamy sobie, że jest naszym jedynym domem. W wielu tradycyjnych wierzeniach nasza planeta jest boginią, matką, żywą istotą. Dzisiaj również nauka odkrywa tę prawdę. Pojawiła się nawet hipoteza Gai – superorganizmu, który potrafi się sam regulować.

Życie biologiczne planety, biosfera, ekosystemy, Gaja – to bezcenne skarby, o które mamy się troszczyć tak samo jak o siebie.

Zagrożenia:

Obecnie mamy do czynienia z prawdziwą tragedią zaniku różnorodności biologicznej, która redukuje ilość gatunków w niezwykle krótkim czasie. Naukowcy szacują, że obecne tempo wymierania jest 1000 krotnie szybsze niż to wynikające z naturalnego procesu. To może świadczyć o skali, intensywności i natężeniu naszego wpływu na ziemski ekosystem. Między masowym wymieraniem gatunków a ocieplaniem się klimatu istnieje wyraźna zależność. Wszystkim poprzednim pięciu wielkim wymieraniom w historii Ziemi towarzyszyły zmiany klimatyczne prowadzące ostatecznie do dramatycznego spadku różnorodności biologicznej. Jednak obecne zmiany nie są spowodowane przez kosmiczną katastrofę, czy erupcje wulkanów. Wiemy na pewno, że za emisją gazów cieplarnianych stoi człowiek.

Znajdujemy się u progu bezprecedensowych zmian środowiska, które mogą zakończyć się załamaniem się planetarnego życia. Prawdopodobnie ziemska biosfera i z tym sobie w końcu poradzi, jednak świat, jaki znamy odejdzie bezpowrotnie. A my – wszystko na to wskazuje – razem z nim.

Co możesz zrobić?

Możesz zrobić naprawdę wiele, by przeciwdziałać zmianom klimatycznym. Jednak jeśli na sercu leży Ci szczególnie los biosfery, to jednym z działań chroniących ją jest unikanie kupowania produktów zawierających olej palmowy. Występuje w przeważającej większości ciastek, batonów, popcornie, chipsach, mrożonych frytkach, mięsie, rybach, pizzy, margarynach, zupach w proszku, płatkach zbożowych i wielu innych przetworzonych produktach.

Palmy olejowe uprawiane są na wielkich, przemysłowych plantacjach, często (zwłaszcza w Indonezji) powstałych na najpierw wypalonych a następnie wykarczowanych obszarach lasów deszczowych a także cennych przyrodniczo torfowiskach. Ogromne ich połacie w Indonezji są wciąż karczowane. Tempo wylesiania indonezyjskich lasów deszczowych jest najwyższe na świecie – ok. 2% zalesionych powierzchni znika tam każdego roku.

Zatem dokładnie czytaj skład kupowanych przez Ciebie produktów. Unikaj tych, które zawierają olej palmowy. Robiąc to przyczyniasz się do ochrony dziewiczych lasów deszczowych mających kluczowe znaczenie dla stabilności klimatu.